Fortepian dla wszystkich
- Andrzej Bieżan
Rekonstrukcja projektu/kompozycji Restauracja, którą Andrzej Bieżan przedstawił podczas recitalu Zdzisława Piernika w styczniu 1976 roku w legendarnej warszawskiej Galerii Współczesnej, stworzonej i prowadzonej (do 1974 roku) przez Janusza i Marię Boguckich. Przez wzgląd na ingerencje cenzury w kształt dzieła artystycznego Bieżan nazwał swój projekt kompozycją. Chciał w ten sposób uniknąć jakichkolwiek kontaktów z urzędnikami Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, którzy wobec tej Galerii byli szczególnie gorliwi w „wykrywaniu koncepcji zagrażających podstawom ustrojowym socjalistycznego państwa”, ale za to w większości przypadków „odpuszczali” utworom muzycznym z kręgu muzyki współczesnej. Ze względów obiektywnych do pierwszego wykonania kompozytor użył pianina marki Calisia.
Idea instalacji polega na tak gruntownych ingerencjach w strój instrumentu, by popularne utwory stały się trudne do rozpoznania, a improwizacje wykorzystywały niecodzienny układ dźwięków typowego instrumentu (w obecnej rekonstrukcji – fortepianu). Kompozytor zastosował niekonwencjonalne dyspozycje formotwórcze dotyczące materiału wysokościowego i czasowego.
Marcin Krzyżanowski