Szalonek, Witold

(1927-2001)

ur. w Czechowicach-Dziedzicach, zm. w Berlinie. W latach 1949- 56 studiował grę na fortepianie w klasie Wandy Chmielowskiej oraz kompozycję u Bolesława Woytowicza w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. Studia uzupełniające odbył w latach 1962-63 u Nadii Boulanger w Paryżu. Od 1967 prowadził klasę kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, w latach 1970-74 kierował Katedrą Teorii i Kompozycji. Roczne stypendium Deutscher Akademischer Austauschdienst w Berlinie (1970-71) zaowocowało w 1973 propozycją objęcia stanowiska profesora berlińskiej Hochschule der Künste; Szalonek przejął klasę kompozycji po Borysie Blacherze.

Był odkrywcą "dźwięków kombinowanych" - wielodźwięków o specyficznej barwie, możliwych do uzyskania na instrumentach dętych drewnianych. Od 1970 prowadził seminaria i kursy dotyczące własnych technik kompozytorskich na uczelniach muzycznych i uniwersytetach m.in. w Danii, Niemczech, Finlandii, Polsce i na Słowacji. Jego utwory były wykonywane na wielu festiwalach muzyki współczesnej: Międzynarodowych Wakacyjnych Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie, Światowych Dniach Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, Warszawskiej Jesieni, Time of Music w Vitasaari (Finlandia), Gulbenkiana w Lizbonie, Inventionen w Berlinie, Alternatywach w Moskwie i Kontrastach we Lwowie.

W 1964 otrzymał Nagrodę Muzyczną Miasta Katowic, a w 1967 - Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki. W 1990 Uniwersytet Wilhelmiński w Münster przyznał mu tytuł doktora honoris causa. W 1994 r. został laureatem dorocznej nagrody Związku Kompozytorów Polskich.

Wybrane utwory (od 1970): Aarhus music na kwintet dęty (1970), Concerto for Strings (1971-75), Trzy szkice na harfę (1972), Connections na zespół kameralny (1972), Proporzioni III na skrzypce, wiolonczelę i fortepian lub harfę (1977), Musica concertante na kontrabas i orkiestrę (1977), Piernikiana na tubę (1977), Trio na obój, klarnet i fagot (1978), Mała symfonia B-A-C-H na fortepian i orkiestrę symfoniczną (1979-81), Take the Game... dla sześciu perkusistów (1981), Alice's Unknown Adventures in the Fairy Land of Percussion dla jednego perkusisty (1981), D. P's Five Ghoulish Dreams na saksofon altowy solo (1985), Inside - Outside na klarnet basowy i kwartet smyczkowy (1987), Toccata e corale (wersja I) na organy (1988), Elegia na śmierć przyjaciela na klarnet i fortepian (1989), Toccata e corale (wersja II) na fortepian (1990), Symfonia rytuałów na kwartet smyczkowy (1991-96), Głowa Meduzy I na 1-3 flety proste in C (1992), Invocazioni per due chitarre (1992), Głowa Meduzy II na 1-3 flety proste in C (1993), Dyptyk I na chór mieszany (1993), Dyptyk II na 16 saksofonów (1993), Sept épigrammes modernes na kwartet saksofonowy (1994), Gerard Ho nungs Six Unpublished Drawings na kwartet saksofonowy (1994), Trzy preludia na fortepian (1996), Suita zakopiańska na ustnik stroikowy (1996), Meduzy sen o Pegazie I na róg i et prosty (1997), Meduzy sen o Pegazie II na róg i flet in C (1997), Miserere na 12-głosowy chór solistów (1997), Chaconne-Fantaisie na skrzypce solo (1997), Bagatelle di Dahlem II na flet i fortepian (1998), Oberek nr 1 na gitarę (1998), Drei Liebeslieder na baryton i fortepian (1998), L'hautbois mon amour na obój solo, dwie harfy, kotły i orkiestrę smyczkową (1999), Posejdon i Meduza na dwa flety piccolo, flet altowy, krotale i flet basowy (2001).