Knittel Krzysztof
ur. 1947 w Warszawie, ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie na wydziałach Reżyserii Dźwięku oraz Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki (u Tadeusza Bairda, Andrzeja Dobrowolskiego i Włodzimierza Kotońskiego). Brał udział w Kursach Zastosowań Matematyki organizowanych przez Polską Akademię Nauk w Warszawie (1974) i w Międzynarodowych Kursach Wakacyjnych Nowej Muzyki w Darm stadcie (1974 i 1976). Od 1973 współpracował ze Studiem Eksperymentalnym Polskiego Radia. W 1978 pracował w The Center for the Creative and Performing Arts w Buffalo.
Realizuje kompozycje komputerowe i elektroakustyczne, tworzy instalacje dźwiękowe, pisze utwory orkiestrowe, kameralne, sceniczne – między innymi dla Filharmonii Narodowej, NOSPR, Orkiestry Kameralnej PR Amadeus, Sinfonii Varsovii, Polskiej Orkiestry Radiowej, zespołu Camerata Silesia, dla solistów: Elżbiety Chojnackiej, Janusza Olejniczaka, Olgi Pasiecznik (otrzymała nagrodę Orfeusza na Warszawskiej Jesieni za kreację w The Heartpiece – Double Opera skomponowanej wspólnie przez Krzysztofa Knittla i Johna Kinga). Jako kompozytor i wykonawca swoich utworów koncertował w większości krajów europejskich, w Azji, w Ameryce Północnej i Południowej (m.in. monograficzne koncerty w Brazylii, Czechach, Hiszpanii, Niemczech, Rosji, na Węgrzech, udział w festiwalach: Warszawska Jesień, MTMW w Paryżu i Zagrzebiu, Fylkingen w Sztokholmie, Living in A Virtual World w Toronto, Experimentelle Musik Festival w Monachium, New Europe ’99 Festival i Experimental Intermedia w Nowym Jorku, „Ilkhom – XX” w Taszkiencie, Pan Music Festival w Seulu, Festival International de Musique Experimentale w Bourges, Ton-Art w Bernie, Musica Ficta w Wilnie, Dresdner Tage der zeitgenössischen Musik, Melos-Étos w Bratysławie, Alternativa w Moskwie).
Jest współtwórcą zespołów muzyki improwizowanej: Grupy Kompozytorskiej KEW (1974–76), Niezależnego Studia Muzyki Elektroakustycznej (1982–84), grupy Pociąg Towarowy (od 1986), European Improvisation Orchestra (1996–98), CH&K&K (od 1999), Kawalerowie Błotni (od 2003).
W 1981 roku współpracował z Komisją Kultury „Solidarności” regionu Mazowsze, w stanie wojennym działał w środowiskach kultury niezależnej. W latach 1989–92 był wiceprezesem PTMW, współtworzył festiwal Audio-Art w Centrum Sztuki Współczesnej w Zamku Ujazdowskim, w latach 1995–98 był dyrektorem festiwalu Warszawska Jesień, w latach 1999–2003 – prezesem Związku Kompozytorów Polskich. Wiceprezes Polskiej Rady Muzycznej (2000–2005), od grudnia 2005 przewodniczy jej. Od 2003 do 2006 był członkiem Rady Nadzorczej Telewizji Polskiej S.A., od 2004 jest członkiem Rady Programowej Narodowej Galerii Sztuki Zachęta, a od 2006 – Rady Stowarzyszenia ZAiKS. Od 2006 roku prowadzi utworzony przez siebie międzynarodowy festiwal muzyki improwizowanej Ad Libitum. Wykłada w akademiach muzycznych w Łodzi i Krakowie oraz na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. W 1985 roku otrzymał nagrodę „Solidarności” w dziedzinie muzyki (za kwartet smyczkowy poświęcony księdzu Jerzemu Popiełuszce), w 1998 został nagrodzony przez Foundation for Contemporary Performance Arts w Nowym Jorku, w 2003 roku otrzymał Nagrodę im. Cypriana Kamila Norwida oraz Nagrodę Związku Kompozytorów Polskich, w 2005 srebrny medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis oraz złoty medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej, w 2007 odznakę „Zasłużony dla kultury polskiej”.
Jako dziennikarz muzyczny współpracował z „Tygodnikiem Literackim”, „Ruchem Muzycznym”, magazynem muzycznym „Studio”, telewizyjnym Pegazem i Redakcją Muzyki Poważnej TVP.
Partnerzy K. Knittla w grupach muzyki improwizowanej to m.in.: Andrzej Bauer, Jeff Beer, Ed Bogaard, Marek Chołoniewski, Axel Dörner, Uwe Dierksen, Uli Fusseneger, Tim Hodgkinson, Carl-Ludwig Hübsch, Pere Oliver Jørgens, John King, Włodzimierz Kiniorski, Martin Klapper, Jacek Kochan, Werner Kodytek, Jerzy Kornowicz, Ryszard Latecki, Mieczysław Litwiński, Albert Markos, Laszlo Melis, Marek Mietelski, Ernesto Molinari, David Moss, Victor Nubla, Uwe Oberg, Paolo Pandolfo, Zdzisław Piernik, Adam Pierończyk, Jan Pilch, Andrzej Przybielski, Kazimierz Pyzik, Andrey Smirnov, Tomasz Stańko, Raymond Strid, Tadeusz Sudnik, Olga Szwajgier, Birgit Ulher, Wojciech Waglewski, Marcus Weiss, Tadeusz Wielecki, Frank Wingold, Niels Winther, Carlos Zingaro, Agata Zubel.
W a ż n i e j s z e u t w o r y (od 2000): Z głębokości wołam do Ciebie, Panie..., psalmy na chór i dźwięki elektroniczne (2000), Spielverkehrte Reisena sopran, aktora i dźwięki elektroniczne (2000), Sonata da camera nr 8 na recytatora i live electronics (dla Andrzeja Chłopeckiego; 2000), Sonata da camera nr 9 na saksofon i live electronics (dla Włodzimierza Kiniorskiego; 2000), Sonata da camera nr 10 na theremin i live electronics (dla Andreya Smirnova; 2000), Komunikaty meteorologiczne, performance z Krzysztofem Zarębskim i Zofią Knittel (2000), El maale rahamim...na chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (2001), Pieśni Norwidowena sopran i fortepian (2001), Triona dowolne instrumenty melodyczne (2001), Sonata da camera nr 11na kontrabas i live electronics (dla Aleksandra Gabrysia; 2002), Negev II na głos, instrumenty perkusyjne, syntezator i sampler (2002), Der Zirkus ist gekommenna sopran, tancerkę, flet, wiolonczelę, fortepian, fortepian preparowany i dwa CD (2003), V2R Trio (Grand River Trio) na klarnet, skrzypce, fortepian i CD (2003), Dotykać węża od środka, instalacja dotykowo-dźwiękowa (2003), Live from CNN na głos, puzon, syntezator i taśmę (2003), Pamiętnik z Powstania Warszawskiego na pięciu aktorów, chór żeński, fortepian, wiolonczelę i orkiestrę symfoniczną (2004), Męka Pańska według świętego Mateusza na głosy solowe, chór mieszany, dwóch perkusistów, orkiestrę smyczkową i elektronikę (2004), Koncert na klawesyn i orkiestrę (2004), ...w przeciwną stronę... na czterokanałową taśmę (2004), Sonata da camera nr 12 na saksofon i syntezator (dla Marka Chołoniewskiego i Włodzimierza Kiniorskiego; 2004–05), Sonata da camera nr 13 i 14 na skrzypce, syntezator i sampler (dla Krzysztofa Bąkowskiego; 2004–05), Sonata da camera nr 15 na fortepian i syntezator (dla Jerzego Kornowicza; 2005), Vagantena solistów, orkiestrę i taśmę (2005), Sonata da camera nr 17 na organy (dla Ireny Wisełki; 2005), Fale elektroniczne (2005), Społeczne/aspołeczne, performance oraz instalacja wideo (2005), Sonata da camera nr 16 na trzech aktorów i zespół instrumentalny (dla de ereprijs; 2006), Sonata da camera nr 18 na organy (dla Michała Górczyńskiego i Bartosza Kowalskiego-Banasewicza; 2006), Strzępy pamięci, muzyka komputerowa (2006), Toccata na orkiestrę symfoniczną (2007), Strzępy pamięci II na dwa fortepiany, dźwięki komputerowe i wideo (2007), Pory roku, muzyka komputerowa (2008), free for(m) macwin_2 na live electronics (2012).
