I Ching -
Per Nørgård

(Księga przemian)

Czteroczęściowy utwór na perkusję solo powstał w 1982 roku. Dedykowany jest duńskiemu perkusiście Gertowi Mortensenowi. I Ching to pochodząca sprzed kilku tysięcy lat chińska księga wróżb, w której 64 kombinacje sześciu znaków yang i sześciu yin (jasnych lub ciemnych) symbolizują 64 stany wszystkich żywych istot, w tym ludzi. 64 stany istnienia należy rozumieć jako wieczny ukryty cykl regulujący wszystko, co czynimy - wśród nich są na przykład entuzjazm, inicjatywa (kombinacja, czyli heksagram, numer 1 - kreatywność), chwilowa rozpacz, przyjaźń i tak dalej. Stany istnienia funkcjonują na wszystkich poziomach - np. oficjalnym, prywatnym - i zmieniają się w różnych tempach. Wybrałem z nich cztery, przedstawione jako sekwencja od sytuacji pozornego braku rozwiązania do chwilowej ulgi.

W części pierwszej, Powtórne grzmoty, obraz szoku, błędne koło zamkniętych, klaustrofobicznych obiegów symbolizowane jest przez partię tom-tomu. Narrację przejmują tam-tamy i klocki, ale powraca ona w końcu do tom-tomów.

Część druga, Uspokajająca siła tego, co małe, wywodzi się z gwałtownych przebiegów części pierwszej, lecz tym razem rozwiązują się one w postaci powolnej linii wznoszącej, rozpoczynającej się od słów zapożyczonych z Revolution no. 9 Beatlesów - cytat ten następnie przejmują inne instrumenty.

Część trzecia zatytułowana jest Łagodność, przenikliwość; dominują w niej poetycki liryzm, brzmienie dzwonów i delikatne melodie.

Wielowarstwowy królewski świat rytmu triumfuje ostatecznie w części czwartej, Ku spełnieniu. Ogień na wodzie, najważniejszej w całym dziele.

Od 1975 roku przez sześć lat w dziesięciu dziełach pracowałem nad perkusyjną wersją mojej "serii nieskończoności", która od 1960 roku stanowi podstawę mojej techniki kompozytorskiej. Jako że to właśnie jasne i ciemne dźwięki (yang i yin) przenikały w licznych warstwach temp i faktur te utwory perkusyjne, koncepcja I Ching stała się naturalnym źródłem inspiracji, gdy Gert Mortensen zaproponował mi napisanie drugiego utworu na perkusję solo (pierwszym były Fale z 1969 roku).

Choć zalecam wykonanie całości I Ching w przedstawionej kolejności, ostateczny wybór należy do muzyka.

Per Nørgård