Lutosławski, Witold

(1913-1994)

ukończył studia pianistyczne w 1936 i kompozytorskie w 1937 w Konserwatorium Warszawskim u Jerzego Lefelda i Witolda Maliszewskiego. Był członkiem zarządu (1959-65), a następnie wiceprezesem (do 1969) Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Wykładał w europejskich i amerykańskich uczelniach muzycznych oraz na kursach kompozytorskich. Od 1963 występował jako dyrygent, prowadząc wykonania własnych dzieł. Jako jeden z najwybitniejszych autorytetów współczesnej muzyki został członkiem honorowym MTMW, członkiem kilku akademii sztuk (Królewskiej Szwedzkiej Akademii Muzycznej, Freie Akademie der Künste w Hamburgu, Deutsche Akademie der Künste w Berlinie Zachodnim, Akademie der Künste der DDR, Akademie der schönen Künste w Monachium, American Academy of Arts and Letters, Royal Academy of Music w Londynie, Académie Européenne des Sciences), członkiem honorowym Związku Kompozytorów Polskich i Brytyjskiego Związku Kompozytorów Zawodowych (The Association of Professional Composers). Uniwersytety w Warszawie, Toruniu, Chicago, Lancaster, Glasgow, Cambridge, Durham, Cleveland Institute of Music, Uniwersytet Jagielloński i McGill University w Montrealu nadały mu doktoraty honorowe. Witold Lutosławski był laureatem wielu nagród artystycznych, m.in. dorocznej nagrody Związku Kompozytorów Polskich (1959, 1973), nagrody I stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1962), Nagrody Państwowej I stopnia (1964, 1978), Nagrody Międzynarodowej Rady Muzycznej (1963, 1985), nagród im. S. Kusewickiego (1964), Herdera (1967), L. Sonning (1967), Ravela (1971), Sibeliusa (1973), Siemensa (1983), Grawemeyera (1985), w 1984 otrzymał nagrodę "Solidarności", w 1985 - Nagrodę Królowej Zofii Hiszpańskiej, UNESCO oraz złoty medal Royal Philharmonic Society w Londynie, w 1986 - Koussevitzky International Record Award za nagranie II Symfonii, w 1992 - złoty medal i tytuł Muzyka Roku 1991, nadane przez brytyjskie Incorporated Society of Musicians, oraz medal Stockholm Concert Hall Foundation przy Królewskiej Filharmonii Sztokholmskiej, a w 1993 - Polar Music Prize i Kyoto Prize. W 1994 r. nadano Lutosławskiemu najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego.

Wybrane utwory: Wariacje symfoniczne (1938), Wariacje na temat Paganiniego na dwa fortepiany (1941), I Symfonia (1947), Uwertura smyczkowa (1949), Koncert na orkiestrę (1954), Preludia taneczne na klarnet i orkiestrę kameralną (1955), Pięć pieśni do słów K. Iłłakowiczówny na głos i 30 instrumentów (1958), Muzyka żałobna na orkiestrę smyczkową (1958), Trzy postludia na orkiestrę (1958-60), Jeux vénitiens na orkiestrę (1961), Trois poèmes d'Henri Michaux na 20-głosowy chór i orkiestrę kameralną (1963), Kwartet smyczkowy (1964), Paroles tissées na tenor i orkiestrę kameralną (1965), II Symfonia (1965-67), Livre pour orchestre (1968), Koncert na wiolonczelę i orkiestrę (1970), Preludia i fuga na 13 instrumentów smyczkowych (1972), Les espaces du sommeil na baryton i orkiestrę (1973), Wariacja Sacherowska na wiolonczelę solo (1975), Mi-parti na orkiestrę (1979), Novelette na orkiestrę (1979), Epitafium na obój i fortepian (1979), Koncert podwójny na obój, harfę i orkiestrę (1980), Grave na wiolonczelę i fortepian (1981), III Symfonia (1983), Łańcuch I na orkiestrę kameralną (1983), Partita na skrzypce i fortepian (1984), Łańcuch II na skrzypce i orkiestrę (1985), 17 polskich kolęd na chór żeński, sopran i orkiestrę kameralną (1985), Łańcuch III na orkiestrę (1986), Koncert fortepianowy (1988), Partita, wersja na skrzypce i orkiestrę (1988), Przeźrocza na zespół kameralny (1988), Interludium na orkiestrę (1989), Chante eurs et Chantefables na sopran i orkiestrę (1991), IV Symfonia (1992), Subito na skrzypce i fortepian (1992), Fanfare for Los Angeles Philharmonic na instrumenty dęte blaszane i perkusję (1992).