,,Dla fizyków dynamika to dział mechaniki, do którego należą statyka i kinetyka", jak napisał Krzysztof Szwajgier. Na szczęście dla mnie, jako fizyka, dynamika i statyka oznaczają nieco więcej, wiążą się bowiem z wyborem języka, którym chcemy opisać rzeczywistość. Dynamika i statyka nie są pojęciami przeciwstawnymi. Opisując promień lasera trafiający w łyżkę zanurzoną w szklance  z herbatą mogę powiedzieć (ze sporym uproszczeniem), że promień ten  miał do wyboru wiele dróg pomiędzy laserem a łyżką i wybrał taką drogę, dla której czas przejścia (a nie fizyczna odległość) był najkrótszy. To język statyki (mam nadzieję, że po tych słowach wpuszczą mnie jeszcze na Wydział). Takie podejście budzi niepokój, bo zakładamy, że w momencie opuszczenia lasera, promień już wie w co trafi.

Co na to dynamika? Język dynamiki pozwoli na podanie instrukcji (np. prawa załamania), dzięki której promień w każdej chwili wie w którą stronę powinien skręcić. Przy tym ujęciu promień nie musi wiedzieć w co trafi opuszczając laser. Dynamika wnosi do opisu czas, czy też zmiany w czasie. Oba języki opisują to samo zjawisko (mówimy, że dynamika to statyka w czasoprzestrzeni) ale z różnych perspektyw. W niektórych działach fizyki (np. problem rozpraszania w mechanice kwantowej) nie potrafimy przejść od opisu statycznego do dynamicznego,  w innych (np. w termodynamice) obie perspektywy pracują naraz, czego efektem są takie pojęcia jak: ,,dynamika stanów równowagowych" czy też ,,przemiana kwazistatyczna".

Marcin Kościelecki

Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego