Krauze, Zygmunt
kompozytor, pianista i pedagog, jeden z czołowych artystów swojej generacji. Stworzył oparty na twórczości malarskiej Władysława Strzemińskiego koncept muzyki unistycznej.
Jego dorobek kompozytorski to m.in. sześć oper, formy instrumentalne, od miniatur po kilkusetosobowe składy symfoniczne, muzyka teatralna, dzieła chóralne oraz instalacje i kompozycje przestrzenno-muzyczne. Wiele kompozycji Krauzego zostało zarejestrowanych i wydanych na płytach Polskich Nagrań, DUX, Bôłt Records, ORF, Nonesuch, Thesis, Musical Observations (CP2), Collins Classics, Warner Classics i EMI.
Jako koncertujący pianista, Zygmunt Krauze może nie tylko komponować na ten instrument, ale także z powodzeniem wykonywać własne utwory. W 1966 roku otrzymał pierwszą nagrodę na Międzynarodowym Konkursie dla wykonawców muzyki współczesnej Gaudeamus w Holandii. W 1967 założył Warsztat Muzyczny, którym kierował przez dwadzieścia pięć lat. Na zamówienie zespołu powstało ponad sto utworów, napisanych przez wybitnych kompozytorów z całego świata.
Działalność organizatora życia muzycznego Zygmunt Krauze rozpoczął w 1970 roku, gdy został członkiem Komisji Repertuarowej festiwalu Warszawska Jesień. W 1982 na zaproszenie Pierre’a Bouleza został doradcą artystycznym IRCAM. Przez wiele lat pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej oraz był jednym z członków-założycieli i prezesem Towarzystwa im. W. Lutosławskiego. Regularnie zasiada w jury międzynarodowych konkursów kompozytorskich w wielu krajach świata. Od wielu lat jest Dyrektorem Artystycznym Festiwalu „Ogrody Muzyczne” na Zamku Królewskim w Warszawie.
Zdobył wiele odznaczeń, na czele z francuską Legią Honorową (2007) i tytułem Chevalier dans l’Ordre des Arts et des Lettres (1984). W 1987 roku został wybrany na Prezydenta Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej (ISCM), a od 1999 jest jego honorowym członkiem. Wyróżniony doktoratami honoris causa Narodowego Uniwersytetu Muzycznego w Bukareszcie oraz Akademii Muzycznej w Łodzi. Współpracuje z czołowymi uniwersytetami w Stanach Zjednoczonych (Yale, Colombia, Indiana, University of South California), w Korei Południowej (Keimyung University w Daegu), w Chinach (Centralne Konserwatorium w Pekinie i Syczuańskie Konserwatorium w Chengdu) i z Academy for Performing Arts w Hong-Kongu.
Wybrane utwory: Kompozycja przestrzenno-muzyczna nr 1 (1968), Polichromia na cztery instrumenty (1968), Utwór na orkiestrę nr 1 (1969), Gloves Music na fortepian (1972), Stone Music na fortepian (1972), Aus aller Welt stammende na pięcioro skrzypiec, trzy altówki i dwie wiolonczele (1973), Fête galante et pastorale, kompozycja przestrzenna na sześć grup instrumentów i trzynaście taśm rozmieszczonych w dwudziestu sześciu komnatach zamku Eggenberg w Grazu (1974; wersja koncertowa na orkiestrę 1975; wersja na trzynaście grup instrumentów, pięć głosów wokalnych i trzynaście taśm rozmieszczonych w trzynastu komnatach pałacu Rohan w Strasburgu, 1984), I Koncert fortepianowy (1976), Koncert skrzypcowy (1980), Rzeka podziemna, kompozycja przestrzenno-muzyczna (1987), Kwintet fortepianowy (1993), Refren na fortepian (1993), II Koncert fortepianowy (1996), Serenada na orkiestrę (1998), Adieu na rozstrojone pianino i orkiestrę symfoniczną (2001), Baltazar, opera według Stanisława Wyspiańskiego (2001), Iwona, księżniczka Burgunda, opera według Witolda Gombrowicza (2004), Bal w operze na chór kameralny i zespół dwunastu instrumentów do tekstu Juliana Tuwima (2006), Gwiazda (wersja trzecia), opera w jednym akcie na sopran, komputer i dwóch operatorów kamer według Helmuta Kajzara (2006), Hymn do tolerancji na orkiestrę (2007), Aria, instalacja na dwadzieścia jeden źródeł dźwięku (63 głośniki) w sali wystawowej (2007), Pour El na klawesyn solo (2008), Listy na cztery fortepiany i orkiestrę (2010), Polieukt, opera w dwóch aktach na podstawie dramatu Pierre’a Corneille’a (2010), Canzona na zespół instrumentalny (2011), Pułapka, opera na podstawie dramatu Tadeusza Różewicza (2011), Memories of the East na orkiestrę 85 chińskich instrumentów (2012), Rzeka podziemna 2 na dźwięk elektroniczny i orkiestrę symfoniczną (2013), 5 pieśni na baryton i zespół kameralny (2015), Olimpia z Gdańska, opera z librettem Krystyny i Blaise’a de Obaldia (2015), Koncert na akordeon i orkiestrę (2016), Poemat Appolinaire’a na rozstrojone pianino i dwanaście dowolnych instrumentów (2016), Preludia do „Bukolik” na orkiestrę (2016), Exodus na orkiestrę kameralną (2016), Francesco na organy, chór i zespół barokowy (2018), Deklaracja na czternaście instrumentów, dwa głosy i elektronikę (2018), Yemaya – Królowa Mórz, opera dla dzieci (2019), III Koncert fortepianowy – Okruchy Pamięci (2019).