Ideą utworu na fonografy (wałki woskowe) zainspirowały mnie Adelajda Merchán-Drążkowska – etnomuzykolog pracująca w Ethnologisches Museum w Berlinie – oraz jej siostra, pianistka Barbara Drążkowska. Przewrotne, a zarazem oczywiste stało się dla mnie, że ten pierwszy, pochodzący z drugiej połowy dziewiętnastego wieku nośnik dźwięku, bazujący zarówno na etapie rejestracji, jak i odtwarzania wyłącznie na procesach mechanicznych (wałek, igła, tuba, sprężyna), zawierać powinien warstwę akustyczną nie istniejącą i niemożliwą do wygenerowania w tamtych czasach. Przeważająca część warstwy dźwiękowej Wax Music to wygenerowane komputerowo dźwięki sinusoidalne oraz ich kombinacje. Powstały one w Studiu Muzyki Elektronicznej i Komputerowej Uniwersytetu Muzycznego w Warszawie przy współpracy Krzysztofa Czai.

Transfer z laptopa na wałki (via głośnik, tuba, igła) odbył się w Muzeum Etnograficznym w Berlinie przy współpracy Tobiasa Webera. Towarzysząca fonografom partia fortepianu powstała z myślą o Barbarze Drążkowskiej i utrzymana jest w konwencji ścisłego dialogu z muzyką odtwarzaną z wałków.

Utwór powstał w 2012 roku przy wsparciu finansowym Narodowego Instytutu Audiowizualnego. Prawykonanie odbyło się 24 marca 2013 w Brukseli w ramach festiwalu Ars Musica. Odtwarzanie wałków powoduje ich stopniowe zużywanie się, przez co każde kolejne wykonanie utworu brzmi inaczej, a ostatecznie utwór wraz z nośnikiem ulega degradacji. Dzisiejsze wykonanie dedykuję pamięci Andrzeja Chłopeckiego.

Paweł Mykietyn