|
|
ur. 1951 we Wrocławiu, studiował kompozycję we wrocławskiej pwsm u
Ryszarda Bukowskiego i w katowickiej pwsm u Henryka Mikołaja Góreckiego.
Ukończył także filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie
dziś pracuje naukowo. Laureat festiwalu "Jazz nad Odrą" w 1972
r. i Konkursu Młodych zkp (dziś konkursu im. Tadeusza Bairda) w 1979 r.
Jego kompozycje wykonywano wielokrotnie na Warszawskiej Jesieni i innych
polskich festiwalach, a także
w licznych krajach Europy, w Ameryce i na Dalekim Wschodzie.
W 2001 r. z inicjatywy Christine Michaeli Pryn odbyła się w Danii seria
koncertów "Rafał Augustyn i Danmark" z udziałem muzyków
zespołu Nordlys.
Rafał Augustyn jest cenionym krytykiem i eseistą, współpracownikiem
"Odry" i "Ruchu Muzycznego". Stworzył serię programów
telewizyjnych "Klasyk, nasz bliski".
Udziela się także jako organizator życia muzycznego. W latach 1981-98
był członkiem Komisji Programowej Warszawskiej Jesieni. W latach 1984-96
wraz z Markiem Pijarowskim kierował festiwalem Musica Polonica Nova we
Wrocławiu, a w latach 1990-2000 organizował koncerty Sezonów zkp we
Wrocławiu. Od ubiegłego roku wspólnie z grupą młodych kompozytorów i
wykonawców wrocławskich realizuje projekt "Double Exposure".
Sporadycznie występuje jako pianista; m.in. we wrześniu 2001 r.
z Orkiestrą Filharmonii Wrocławskiej wykonał po raz pierwszy swe
Itinerarium. Współpracuje z artystami-plastykami i architektem Tadeuszem
Sawą-Borysławskim przy realizacji projektów multimedialnych. Jako
kompozytor muzyki teatralnej pracował przy inscenizacjach m.in. Konrada
Swinarskiego, Tadeusza Łomnickiego, Kazimierza Brauna i Henryka
Tomaszewskiego.
Ważniejsze utwory (od 1984): Long Island Rail Road…na
skrzypce
i przedmioty towarzyszące (1984), Figle szatana, balet w jednym akcie wg
Adama Münchheimera i Stanisława Moniuszki (1984-85), Utwór cykliczny nr
1 na skrzypce solo (1986), Trzy nokturny rzymskie na chór mieszany
(1986-90), Król siedmiodniowy, pantomima w dwóch aktach do libretta
Henryka Tomaszewskiego (1988), Auftakt na orkiestrę (1989), Utwór
cykliczny nr 2 na amplifikowany kontrabas solo (1990), Pięć kaligramów
Apollinaire'a na sopran i fortepian (1990), Stela na orkiestrę smyczkową
(1987/91), sphae.ra (Utwór cykliczny nr 3) muzyka w 24 częś-ciach na taśmy
i solistów (1992), Cantus puerorum, sacra rappresentazione do scenariusza
Henryka Tomaszewskiego wg Księgi Daniela (1993) Miroirs dla pięciu
wykonawców (1997), Missa annis mirabile na sopran, alt, organy i chór
(1998), Osobne. Cztery wiersze Mirona Białoszewskiego na sopran, flet i
harfę (1999), image/illusion, kolekcja dźwiękowa (instalacja
audiowizualna, wspólnie z Jerzym Olkiem
i Tadeuszem Sawą-Borysławskim; 1999), Au pair, solo na skrzypce
i fortepian (2001), Itinerarium, concertino na orkiestrę i fortepian
(2001), Małe narracje dla dwóch recytatorów i zespołu (2003), Symfonia
hymnów na dwa soprany, trąbkę, elektronikę, chór i orkiestrę
(1984-2004), Against Method, seria otwarta na skrzypce solo (2004).
Symfonia hymnów
Pierwotny pomysł obszernego utworu wokalno-instrumentalnego, który w końcu
nazwałem Symfonią hymnów, pochodzi z początku lat osiemdziesiątych.
Pracę nad utworem oceniałem na rok, dwa; nie przypuszczałem, że będzie
tych lat bez mała 20.
Pełna, trwająca ponad godzinę wersja symfonii składa się z trzech części
o podobnej strukturze, ale zupełnie odmiennym charakterze. Charakter i
rozmiary wszystkich części pozwalają na wykonywanie ich jako osobnych
utworów.
Każda część ma budowę podobną do antycznych hymnów: wstęp,
przeplatające się strofy i antystrofy oraz hymniczna, melodyczna epoda.
Dość krótkie partie solowe mają charakter wirtuozowski. Można zresztą
mówić raczej o dwóch duetach (soprany oraz trąbka z elektroniką),
ponieważ obie pary wykonawców ściśle współdziałają.
Dużą rolę w utworze pełni chór - wzięty z w greckiej tragedii (choć
oczywiście, w odróżnieniu od niej, nie tańczy). Jednak najważniejsza
jest orkiestra. To ona musi przekazać najważniejsze treści muzyczne i
ma najwięcej roboty.
Teksty użyte w symfonii pochodzą z bardzo różnych epok (od antyku po
wiek XX) i wielu języków. W każdej części ułożone są podobnie:
najpierw idą krótkie fragmenty - epigrafy łacińskie i greckie (w III
cz. także fragment hebrajski), następnie dłuższe teksty w językach
romańskich, na koniec tekst angielski. W części I, Aster (gr.
"gwiazda") mamy fragmenty z Pindara, Enniusza i Eurypidesa,
dalej inwokację z De rerum natura Lukrecjusza, sławną Pieśń słoneczną
św. Franciszka z Asyżu, wreszcie - impresję t. t. Andrewsa o wieczorze
w Greenwich, magicznym miejscu, źródle "pierwotnego czasu".
W części II, Nyx ("noc") cytowani są Homer, Ajschylos,
Wergiliusz, Michał Anioł, Pierre Ronsard i Dylan Thomas, zaś w części
III Phos ek photós (gr. "światło ze światła") - Biblia oraz
dzieła m.in. Plotyna, św. Jana od Krzyża i angielskiego mistyka G. M.
Hopkinsa. Wszystkie teksty podane są w językach oryginalnych.
Wspólnym tematem tekstów - i symfonii - jest światło (temat wśród
kompozytorów popularny…). Trzy części układają się w dość
przejrzystą "fabułę". Pierwsza to dzień i światło natury,
rozumiane przede wszystkim jako siła ożywiająca; stąd kluczowa rola
Wenus jako "pramatki" w inwokacji Lukrecjusza. W części
drugiej "z nieba runęła noc", jak słowami Homera śpiewa chór
na początku. Światło nocy to przede wszystkim ogień: u Michała Anioła
ogień rozniecany przez kowala-poetę, u Ronsarda ogień miłosnego
uniesienia, u Thomasa - ogień apokaliptyczny, niszcząco-oczyszczający,
trawiący wojenny Londyn. Trzecia część to poranek nowego dnia i światło
wewnętrzne, mistyczne: "W świetle Twoim będziemy oglądać światło",
śpiewa chór słowami Psalmisty.
Utwór napisany został - przy finansowym wsparciu zaiks-u i Ministerstwa
Kultury - na zamówienie festiwalu Wratislavia Cantans
i tam też, we wrześniu 2001 r., odbyło się prawykonanie części
pierwszej. Chórem i orkiestrą Filharmonii Śląskiej dyrygował Mirosław
Jacek Błaszczyk, partie solowe wykonywali: Olga Pasiecznik i Urszula
Jankowska (śpiew), Matthias Kamps (trąbka) i Dariusz Noras (instrumenty
elektroniczne).
Symfonię hymnów dedykuję Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu.
|
