Panisello, Fabián

Dyrygent i kompozytor, urodził się w 1963 r. w Buenos Aires. Kształcił się w Mozarteum w Salzburgu u Francisca Kröpfla i Bogusława Schaeffera (dyplom z wyróżnieniem, 1993). Następnie studiował kompozycję u Elliotta Cartera, Franca Donatoniego, Briana Ferneyhough i Luisa de Pablo oraz dyrygenturę u Petera Eötvösa i Jormy Panuli.

Jego utwory wykonywali najsłynniejsi współcześni artyści: Pierre Boulez, Peter Eötvös, Arditti Quartet, Susana Mälkki, Dimitri Vassilakis, Marco Blaauw, Leigh Melrose i Francesco D’Orazio oraz orkiestry, m.in. SWR, BBC, orkiestry symfoniczne Berlina, Madrytu, Lyonu, Drezna i Detroit, Orchestre de Chambre Nouvelle Europe, Mozarteum w Salzburgu oraz Hiszpańska Orkiestra Narodowa. W tegorocznym sezonie koncertowym będzie kompozytorem rezydentem IX Tygodnia Nowej Muzyki w Szanghaju, a także wystąpi z wiedeńskimi Klangforum i Neue Oper, Phoenix Ensemble, Argentyńską Orkiestrą Narodową, hiszpańskimi Teatro Real i Teatros del Canal czy koreańską Orkiestrą Daegu. Jest laureatem nagrody Mozarts Erben Miasta Salzburg oraz Nagrody im. Rodolfa Halfftera (2004, za Cuadernos para orquesta), a także licznych stypendiów (m.in. salzburskiego Mozarteum).

W 2005 wytwórnia Col Legno wydała płytę monograficzną z jego muzyką. Początki kariery dyrygenckiej Panisella związane są z osobą Petera Eötvösa. Ważnym momentem była współpraca z Lucianem Berio i Karlheinzem Stockhausenem w charakterze drugiego dyrygenta i korepetytora orkiestr WDR w Kolonii i Deutsche Symphonie Berlin przy prawykonaniach Hoch-Zeiten i Mixtur 2003. Jako kompozytor i dyrygent uczestniczy w najważniejszych międzynarodowych forach i festiwalach poświęconych muzyce współczesnej: Donaueschinger Musiktage, Biennale w Wenecji, Klangspuren, Warszawska Jesień, Présences, Musica w Strasburgu, Ars Musica, Ultraschall, Aspekte, Manca i Mondavi Center (Kalifornia) oraz organizowanych w Japonii, Ameryce Północnej i Południowej. Jako dyrygent gościnny współpracuje z Ensemble Modern, Ensemble Orchestral Contemporain, Musiques Nouvelles, Meitar Ensemble i Israel Contemporary Players z Tel Awiwu.

Jest ważną, niezwykle aktywną postacią hiszpańskiego życia muzycznego, dyrektorem Escuela Superior de Música Reina Sofía w Madrycie oraz Instituto Internacional de Música de Cámara de Madrid. Współtworzy grupę Música Presente, która zrzesza wybitnych kompozytorów i wirtuozów działających na rzecz promocji i recepcji muzyki współczesnej; w jej założenia programowe wpisują się m.in. cykle koncertów Plural Ensemble. Jako założyciel i dyrygent tego programu Fabián Panisello ma znaczne zasługi w prezentacji współczesnej muzyki hiszpańskiej na wielu estradach świata – w Niemczech, we Francji, w Izraelu, Japonii, Chile i Argentynie. Jest członkiem Argentyńskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jego kompozycje publikuje frankfurcka oficyna Peters.

Wybrane utwory (od 1990): geim, Séance na kwartet smyczkowy (1990–91), A Game with Shifting Mirrors na fortepian i orkiestrę (1990–91), El camino del valle del lobo na skrzypce solo (1990, nowa wersja 1991), Concertino na mezzosopran, dwóch narratorów i zespół instrumentalny (nowa wersja 1990), Poems by Hugo Mujica na sopran, kontralt, tenor i trio smyczkowe (1992), Presencias transparentes na zespół instrumentalny (1991, nowa wersja 1995), Aire na orkiestrę (1993), Medea, opera kameralna (1994–), Intermezzo na zespół instrumentalny (1995), II Trio smyczkowe (1996), Tango na altówkę i gitarę (1998), Festen, oktet wiolonczelowy (1999), Cinco piezas métricas na trzy flety proste (2000), Koncert skrzypcowy (2002), Cuadernos para orquesta (2003–04), Concierto de cámara (2005), Canciones de Silvia na sopran i fortepian (2006), Aksaks na orkiestrę (2008), Mandala na orkiestrę (2009), Movements na fortepian i orkiestrę (2010), Koncert na trąbkę i orkiestrę (2010), Libro del frío na sopran i zespół (2011), Gothic Songs na baryton i fortepian (2012), Solstice na zespół (2013), L’officina della resurrezione na baryton, elektronikę, chór mówiący i orkiestrę smyczkową (2 wersje, 2013, 2014), Estudios na fortepian (2014), opera Le malentendu (2016, również suita na zespół i elektronikę, 2016).