|
ur. 1961 w Seulu,
studiowała kompozycję pod kierunkiem Sukhi Kanga na uniwersytecie
w Seulu. W 1984 r. jej utwór Gestalten (Figures) został wybrany na
Światowe Dni Muzyki mtmw w Kanadzie i wyróżniony na Międzynarodowej
Trybunie Kompozytorów unesco. W 1985 r. Unsuk Chin przyjechała do
Europy. Była stypendystką daad, do 1988 r. uzupełniała swą
edukację u György Ligetiego w Hamburgu. Obecnie przebywa w
Berlinie, komponuje i pracuje w studiu elektronicznym Politechniki
Berlińskiej.
Jej kompozycje wykonywane są na festiwalach i koncertach w Europie,
w krajach Dalekiego Wschodu i w Stanach Zjednoczonych. Największym
uznaniem cieszy się utwór Akrostichon-Wortspiel na sopran
i zespół. Był on wykonywany przez Ensemble Modern pod dyr. G.
Benjamina, Birmingham Contemporary Music Group pod dyr. S. Rattle'a,
Nieuw Ensemble, Asko Ensemble, Ictus Ensemble, członków Los
Angeles Philharmonic i Philharmonia Orchestra.
Kompozytorka otrzymuje zamówienia od wielu renomowanych zespołów,
orkiestr i instytucji artystycznych, m.in. od Ensemble
InterContemporain, Kronos Quartet, bbc dla Hilliard Ensemble,
Filharmonii Londyńskiej i in.
W sezonie 2001/02 Unsuk Chin była kompozytorem-rezydentem przy
Deutches Sinfonie-Orchester i na jej zamówienie skomponowała
Koncert skrzypcowy, który został wykonany po raz pierwszy w
styczniu 2002 r. z solistką Viviane Hagner, pod dyrekcją Kenta
Nagano,
a następnie w Korei Południowej, Finlandii i Wielkiej Brytanii.
Dzieło to przyniosło jej również prestiżową nagrodę
Grawemeyer Award for Music Composition (2004).
Kolejny jej utwór, Koncert podwójny na fortepian, perkusję i zespół,
napisany dla Ensemble InterContemporain i Radia France, miał
prawykonanie w lutym 2003 r., zaś prapremierę snagS & Snarls
na sopran i orkies-trę (zamówienie Los Angeles Opera) poprowadził
w czerwcu 2004 r. Kent Nagano.
Wśród nowych zamówienień należy wymienić teatr muzyczny wg
Alicji w krainie czarów oraz operę Cantatrix Sopranica - wspólne
zamówienie London Sinfonietty, Los Angeles Philharmonic New Music
Group, festiwalu w St Pölten (Austria), Ensemble InterContemporain
i Musikfabrik (premiera w maju 2005).
Ważniejsze utwory: Die Troerinnen na trzy głosy żeńskie, chór
żeński
i orkiestrę (1986), Gradus ad Infinitum na taśmę (1989),
Akrostichon-
-Wortspiel, siedem scen z baśni na sopran i zespół (1991, rew.
1993),
El Aliento de la Sombra na taśmę (1992), santika Ekatala na
orkiestrę (1993, rew. 1996), Allegro ma non troppo na taśmę lub
perkusję i taśmę (1994-98), Fantaisie mécanique na pięć
instrumentów (1994, rew. 1997), Etiudy fortepianowe (od 1995),
ParaMetaString na kwartet smyczkowy i taśmę (1996), Koncert
fortepianowy (1996-97), Xi na zespół i elektronikę (1998),
Miroirs des temps na alt, dwa tenory, bas i orkiestrę (1999, rew.
2001), K?lá na sopran, bas, chór mieszany i orkiestrę (2000),
Spectres.speculaire na skrzypce i live electronics (2000), Koncert
skrzypcowy (2001), Koncert podwójny na fortepian, perkusję i zespół
(2002), snagS & Snarls na głos i orkiestrę (2003-04).
santika Ekatala
Pierwsze wykonanie utworu odbyło się 10 czerwca 1993 r. w Tokio,
grała Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra pod dyr. Michiyoshi
Inoue. Wersję z 1996 r. wykonała orkiestra Radia Koreańskiego w
Seulu pod dyr. Othmara Maga.
Tytuł utworu zaczerpnięty jest z sanskrytu i oznacza dosłownie
harmonię jako sposób na odwrócenie konsekwencji zła. Dlatego utwór
może być rozumiany w sensie rytualnym. W kulturach Azji, np.
w praktykach buddyjsko-szamańskich (nadal istniejących), czynności
rytualne wykonuje się przed rozpoczęciem ważnej ceremonii lub
przys-tąpieniem do poważnego przedsięwzięcia. Chodzi bowiem o
odpędzenie złych duchów i zjednanie dobrych.
Od wielu lat myślałam o napisaniu utworu na samą orkiestrę, miałam
już bowiem w dorobku serię kompozycji na chór z orkiestrą, zespół
kameralny i muzykę elektroniczną. Na początku roku 1993 nadarzyła
się okazja, by w toku intensywnej pracy przelać na papier wynik
wieloletnich przemyśleń.
Struktura harmoniczna oscyluje wokół zmieniających się centrów:
z ich alikwotów powstają trójdźwięki, można więc mówić o
rodzaju tonalności. Pozwalam sobie również na wiele chwytów
"zakazanych" w tradycji modernizmu, takich jak powtarzanie
fraz, współbrzmienia konsonujące. Dlatego budowa napięcia i jego
rozładowanie dokonuje się poniekąd na sposób klasyczny.
Utwór składa się z niewielkich części, ale rządzi nimi proces
progresji, dla którego kluczowe pojęcia to: ruch - bezruch,
eksplozja - implozja.
Unsuk Chin
|
