ur. 1955 w Hiroszimie. W 1976 r. wyjechał do Berlina
Zachodniego, aby studiować kompozycję pod kierunkiem Isanga Yuna w
tamtejszej Hochschule der Künste. W latach 1983-86 kontynuował
studia w Staatlichen Hochschule für Musik we Fryburgu Bryzgowijskim
w klasie Klausa Hubera.
W 1980 r. po raz pierwszy uczestniczył w letnich kursach w
Darmstadcie, gdzie wykonano jego utwór. Od tego czasu kompozycje
Hosokawy były prezentowane w Europie i Japonii, przynosząc mu międzynarodową
renomę oraz wiele nagród, w tym I nagrodę na konkursie
kompozytorskim z okazji stulecia orkiestry Filharmonii Berlińskiej
(1982), Rheingau Musikpreis (1998), Duisburger Musikpreis (1998),
"musica viva-Preises der ard und bmw ag" (2001) oraz Otaka
Prize za koncert harfowy Re-turning (2002).
W 2001 r. został członkiem Akademie der Künste w Berlinie.
W charakterze kompozytora-rezydenta, guest composer lub wykładowcy
był zapraszany przez niemal wszystkie ważniejsze europejskie
festiwale, jak Międzynarodowe Kursy Wakacyjne Nowej Muzyki
w Darmstadcie (od 1990), Biennale w Wenecji (1995, 2001), Biennale w
Monachium (1998), Międzynarodowa Letnia Akademia "Mozarteum"
w Salzburgu (1998), Internationale Musikfestwochen w Lucernie
(2000), musica viva w Monachium (2001), Klangspuren w Schwaz (2002),
Musica Nova w Helsinkach (2003) i Centre Acanthes w
Villeneuve-les-Avignon (2003).
Podczas Biennale w Monachium w 1998 r. odbyła się premiera zamówionej
przez Miasto Monachium, pierwszej opery Hosokawy - Vision of Lear;
dzieło to zostało znakomicie przyjęte, zyskując opinię
"utworu zainspirowanego spotkaniem Wschodu z Zachodem, otwierającego
nowy świat muzyczny". W 2004 r. druga opera kompozytora, Hanjo,
napisana na zamówienie festiwalu w Aix-en-Provence, miała tam swą
premierę, zaś najnowszy utwór orkiestrowy Hosokawy, Circulating
Ocean, zamówiony przez festiwal w Salzburgu, został wykonany po
raz pierwszy przez Filharmoników Wiedeńskich pod batutą W.
Gergiewa podczas ostatniej edycji festiwalu w sierpniu 2005 r.
W latach 1989-98 Hosokawa był dyrektorem artystycznym Akiyoshidai
International Contemporary Music Festival and Seminar. Od 1998 r. pełni
funkcję kompozytora-rezydenta Tokijskiej Orkiestry Symfonicznej, a
od 2001 r. piastuje stanowisko dyrektora muzycznego Takefu
International Music Festival.
Jest również autorem zbioru esejów pt. Tamashi no Landscape
(Krajobraz duszy), wydanego w języku japońskim przez wydawnictwo
Iwanami Shoten w 1997 r., za który w 1998 r. otrzymał nagrodę
Japońskiego Klubu Eseistów.
Ważniejsze utwory (od 1985): Sen I na flet (1984, rew. 1986), New
Seeds of Contemplation dla czterech śpiewających mnichów i pięciu
muzyków gagaku (1986, rew. 1995), Ferne Landschaft I-III na
orkiestrę (1987, 1996
i 1996), Koncert fletowy "Per-Sonare" (1988), Voiceless
Voice in Hiroshima na solistów, narratorów, chór, taśmę i
orkiestrę (1989, rew. 2000-01), Landscape I na kwartet smyczkowy
(1992), Landscape III na skrzypce i orkiestrę (1993), Sen VI na
perkusję (1993), Vertical Time of Study III na skrzypce i fortepian
(1994), Super Flumina Babylonis na sopran, alt i orkiestrę kameralną
z orkiestrą smyczkową ad lib. (1995), Utsurohi-Nagi na shô i
orkiestrę smyczkową z harfą, czelestą i perkusją (1996), Cello
Concerto - In Memory of Toru Takemitsu (1997), Seascapes - Night na
chór mieszany i siedmiu muzyków (1997), Voyage I na skrzypce i
zespół (1997), Vision of Lear, opera
w dwóch aktach do libr. Tadashi Suzuki wg W. Szekspira (1997-98),
Seescapes - Oita na orkiestrę (1998), Cloudscapes - Moon Night na
shô
i akordeon (1998), Memory of the Sea (Hiroshima Symphony) na
orkiestrę (1998-99), Koto-Uta na głos i koto (1999), Voyage IV -
Extasis na akordeon
i zespół (2000), Re-turning, koncert na harfę i orkiestrę
(2001), Somon-ka na głos, koto, wiolonczelę i zespół (2001-02),
Voyage VI na altówkę
i smyczki (2002), Garden at First Light na zespół gagaku (2003),
Wind from the ocean na orkiestrę (2003), Hanjo, opera w jednym
akcie do libr. kompozytora wg sztuki nô Yukio Mishimy pod tym samym
tytułem (2003-04), Mein Herzensgrund, unendlich tief na chór
mieszany i marimbę (2004), Drawing dla ośmiu muzyków (2004),
Circulating Ocean na orkiestrę (2005), Voyage VII na trąbkę,
smyczki i perkusję (2005); muzyka filmowa.
Cloudscapes - Moon Night
Akordeon wywodzi się z orientalnego shô, najstarszego instrumentu
muzycznego na świecie. Shô zostało włączone do dziewiętnastowiecznej
muzyki Zachodu dzięki dodaniu klawiatury. Nowy instrument, o tych
samych zasadach wydobycia dźwięku co shô, został nazwany
akordeonem.
Zdecydowałem się powrócić do korzeni tych dwóch instrumentów,
do ich pierwszego spotkania, i odtworzyć moment, kiedy brzmienie
obu po raz pierwszy przerodziło się w muzykę. Jest to utwór o słuchaniu
kształtów brzmień, które wytwarza oddech i które następnie
znikają w ciszy - to jakby oglądanie ich pod mikroskopem.
W Cloudscapes - Moon Night shô i akordeon są traktowane jako
instrumenty należące do tej samej rodziny, mające te same zasady
wydobycia dźwięku. Brzmienia wydobywane z obu instrumentów
nieustannie się zmieniają, tak jak chmury zmieniają swój kształt,
kiedy przesuwają się po niebie podczas księżycowej nocy.
Te dwa instrumenty, łącząc dualne moce kosmiczne, zachowują
subtelne różnice, nawet gdy ewokują zbliżoną barwę dźwięku.
Nie opierają się sobie ani nie pozostają w opozycji względem
siebie, ale przyciągają i obejmują się nawzajem, jeden kroczy
blisko drugiego, jak światło i cień oraz mężczyzna i kobieta -
dwa instrumenty wiecznie, bez końca powtarzają swe przemiany.
Utwór, napisany na zamówienie Ministerstwa Nauki i Sztuki Badenii-
-Wirtembergii, dedykowany jest Mayumi Miyacie i Stefanowi Hussongowi.
Toshio Hosokawa
|