HOMEProgramBiletyBiuroO festiwaluMiejsca koncertówSponsorzyArchiwumDownloadNewsGaleria

Następny koncert
Powrót
Wszystkie koncerty
Imprezy towarzyszące
Indeks kompozytorów Indeks wykonawców

 

Nikołaj Korndorf

Nikołaj Korndorf (1947-2001)
jeden z najwybitniejszych kompozytorów rosyjskich swojej generacji, wieloletni profesor Państwowego Konserwatorium im. Czajkowskiego w Moskwie, od 1991 r. mieszkał w Kanadzie.
Jego muzyka łączy różne style, techniki i rodzaje muzycznego materiału (chorał gregoriański, nawiązania do muzyki rockowej, ludowej
i "undergroundowej"), obecne są w niej elementy charakterystyczne dla muzyki romantyzmu, europejskiej muzyki eksperymentalnej, teatru instrumentalnego i amerykańskiego minimalizmu. Wszystkie te skład-niki włączone zostają w starannie przemyślane, wyraziste struktury
i formy, tworząc głęboką emocjonalnie i ważką filozoficznie całość. Muzyka kompozytora dotyka problemów życia duchowego, urody
i brzydoty oraz relacji człowieka z otaczającym go światem.
Korndorf zaczynał jako kompozytor awangardowy, pisząc utwory atonalne i ekspresjonistyczne. Około 1980 r. w jego twórczości nastąpił zwrot do muzyki tonalnej. Stworzył wówczas odmianę rosyjskiego minimalizmu, który dzięki odwoływaniu się do głębokich treści konceptualistycznych, ujmuje atmosferę narodowego brzmienia rosyjskiego.
Muzyka Korndorfa znana jest i wykonywana w Rosji, Kanadzie, Niemczech i wielu innych krajach.


Ważniejsze utwory: I Symfonia (1975), Confessiones na 14 wykonawców
i taśmę (1979), II Symfonia (1980), Movements na zespół perkusyjny (1981), Primitive music na 12 saksofonów (1981), Yarilo na fortepian i taśmę (1981), Yes!!, rytuał na 3 śpiewaków, zespół kameralny i taśmę (1982), Singing na mezzosopran i taśmę (1982), Con Sordino na 16 smyczków i klawesyn (1984), Kwintet dęty na dwie trąbki, róg, puzon i tubę (1985), Concerto capriccioso na wiolonczelę solo, orkiestrę smyczkową i perkusję (1986), Amoroso dla 11 wykonawców (1986), The Dance in Metal in Honour of John Cage dla jednego perkusisty (1986), In Honour of Alfred Schnittke (agsch), trio smyczkowe (1986), Hymn I "Sempre tutti" na wielką orkiestrę symfoniczną (1987), Hymn II na wielką orkiestrę symfoniczną (1987), mr (Marina i Rainer), opera kameralna do libretta wg J. Lourié (1989),
III Symfonia na wielką orkiestrę symfoniczną, chór chłopięcy, fortepian solo i narratora (1989), Hymn III, In Honour of Gustav Mahler na wielką orkiestrę symfoniczną i sopran (1990), Mozart-Variations na sekstet smyczkowy (1990), Continuum na organy i taśmę (1991), The Magic Gift of Segnoro Luigi na zespół perkusyjny (1991), Prologue na wielką orkiestrę symfoniczną (1992), Let the Earth Bring Forth na zespół kameralny (1992), Kwartet smyczkowy (1992), ...Si Muove! teatr z udziałem zespołu instrumentalnego, aktorów i tancerzy (1993), Epilogue na wielką orkiestrę symfoniczną (1993), Victor na wielką orkiestrę symfoniczną (1995), Welcome! na chór żeński i instrumenty muzyczne obsługiwane przez chórzystki (1995), Get out!!! na jakiekolwiek instrumenty muzyczne, cztery lub więcej (1995), Welcome!, wersja na sześć głosów kobiecych i instrumenty obsługiwane przez śpiewające (1995), Are You Ready, Brother? trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę (1996), IV Symfonia "Underground music" (1996), Music for Owen Underhill and His Magnificent Eight na zespół kameralny (1997), Passacaglia na wiolonczelę solo (1997), A Smile of Maud Lewis na małą orkiestrę symfoniczną (1998), Canzone triste na harfę (1998), Musica Nominis Expers na wielką orkiestrę symfoniczną (1998), In D na wielką orkiestrę symfoniczną (1998), Lament, Response and Glorification na wiolonczelę i fortepian (1998-99), A Letter to V. Martynov and G. Pelecis na fortepian (1999), Echo na chór mieszany i zespół (1999), Merry Music for Very Nice People na skrzypce, wiolonczelę, klarnet, fortepian i perkusję (2000).

Hymn I "Sempre tutti"
Dzieło Nikołaja Korndorfa wyróżnia szczególna oryginalność i dobry warsztat kompozytorski. W aspekcie stylu nie sposób nie dostrzec wzorców Alfreda Schnittkego, o którego wpływie na własną twórczość mówił z dumą sam Korndorf. Jego dzieł nie da się jednak zadowalająco opisać jedynie technicznymi kategoriami. Jedna z kompozycji z roku 1978 nosi tytuł Confessiones i słowo to można by odnieść do całej twórczości Korndorfa, naznaczonej "intensywnymi poszukiwaniami mądrości i prawdy".
Sempre tutti, skomponowane na zamówienie monachijskiego biennale, ukazuje, iż Korndorf "ma dokładną świadomość naszej epoki ze wszystkimi jej przeciwnościami i dramatycznymi konfliktami" (Galina Żdanowa).
Dzieło rozpoczyna się długo wytrzymywanymi, ekspresyjnymi akordami. Zrazu statyczne brzmienia stopniowo rozwijają się w sploty pojedynczych głosów, faktura powoli ożywia się, rozwija się też dynamika, od pianissima do fortissima. "Urodziwa i klarowna muzyka początku przeobraża się w swe przeciwieństwo. Jej struktura ulega zniszczeniu, charakter zmienia się w pełen niepokoju i agresji, oddając współczesny stan kultury muzycznej" (Nikołaj Korndorf); użycie elektrycznej gitary basowej i tam-tamu ma wskazywać na muzykę rockową jako jeden z ważnych elementów współczesnej kultury. Kulminacja dzieła następuje w jego centrum, gdy łańcuchy triol i szesnastek przyspieszają swój ruch, a instrumenty smyczkowe grają rozleg-łe glissanda, przypominające brzmienie syren.
Lecz żal za utraconym pięknem - temat od czasów Heinricha Heinego i zmierzchu tradycyjnie pojmowanej sztuki ważki dla niej samej - nie powoduje popadnięcia w beznadziejność. Nawiązując do Dostojewskiego, Korndorf deklaruje wiarę w piękno, która ma pomóc nam żyć.
I tak muzyka Sempre tutti powraca do początkowej postaci, znów staje się piękna. Ale gdy na końcu powraca początek, "dzieło zamyka się znakiem zapytania. Bo nie wiadomo, co przyniesie jutro" (Korndorf).

Reiner Pöllman
(przekład: Piotr Maculewicz)