ur. 1929 w Charleston (Virginia Zachodnia),
studiował na Uniwersytecie Illinois u Eugene’a Weigela, w
berlińskiej Hochschule für Musik u Borisa Blachera i na
Uniwersytecie Michigan u Rossa Lee Finneya. Był stypendystą
fundacji: Elizabeth Croft w Berkshire Music Center (1955),
Fullbrighta (1955–56), Rockefellera (1964), Guggenheima (1967
i 1973), Fromma (1973)
i Forda (1976), a także National Institute for Arts and Letters
(1967). W latach 1964–65 współpracował jako
kompozytor-rezydent z Buffalo Center for the Creative and Performing
Arts. Od 1965 r. aż do przejścia na emeryturę
w 1997 r. był profesorem Uniwersytetu Pensylwanii w Filadelfii.
Za działalność artystyczną i pedagogiczną uhonorowano go
licznymi nagrodami, m.in. Nagrodą Pulitzera (za Echoes of Time and
the River; 1968), Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów (1971),
Koussevitzky Record-ing Award (1971), Cannes Classical Award (1998).
W 2001 r. otrzymał nagrodę Grammy za najlepszą kompozycję współczesną
(Star-Child).
Od 1975 George Crumb jest członkiem National Institute of Arts and
Letters, a także członkiem honorowym m.in. Deutsche Akademie der Künste
i doktorem honoris causa sześciu uczelni.
Ważniejsze utwory: Three Early Songs na głos i
fortepian (1947), Sonata na wiolonczelę solo (1955), Variazioni na
wielką orkiestrę (1959), Madrigals, Books I–II (1965),
Eleven Echoes of Autumn (Echoes I) na skrzypce, flet altowy, klarnet
i fortepian (1966), Echoes of Time and the River (Echoes II) na
orkiestrę (1967), Songs, Drones and Refrains of Death na baryton i
amplifikowany zespół instrumentalny (1968), Night of the Four
Moons na alt, flet, banjo, wiolonczelę elektryczną i perkusję
(1969), Madrigals, Books III–IV (1969), Black Angels (Images
I) na elektryczny kwartet smyczkowy (1970), Ancient Voices of
Children na mezzosopran, sopran chłopięcy
i zespół instrumentalny (1970), Vox Balaenae na flet elektryczny,
wiolonczelę elektryczną i fortepian amplifikowany (1971),
Makrokosmos, Volume I–II na fortepian amplifikowany
(1972–73), Music for a Summer Evening (Makrokosmos III) na dwa
fortepiany amplifikowane i perkusję (1974), Dream Sequence (Images
II) na skrzypce, wiolonczelę, fortepian, perkusję
i harmonikę szklaną (1976), Star-Child na sopran, głosy dziecięce,
chór męski, dzwony i wielką orkiestrę (1977), Celestial
Mechanics (Makrokosmos IV) na fortepian amplifikowany na cztery ręce
(1979), Trio smyczkowe (1982), Pastoral Drone na organy (1982),
Processional na fortepian (1983), The Sleeper na sopran i fortepian
(1984), An Idyll for the Misbegotten (Images III) na flet
amplifikowany i perkusję (1986), Federico’s Little Songs for
Children na sopran, flety i harfę (1986), Zeitgeist (Tableaux
Vivants) na dwa fortepiany amplifikowane (1988), Easter Dawning na
carillon (1991), Quest na gitarę i zespół kameralny (1994),
Mundus Canis na gitarę i perkusję (1998), Eine Kleine
Mitternachtmusik na fortepian amplifikowany (2001), ...Unto the
Hills na głos, fortepian amplifikowany i kwartet perkusyjny (2002),
Otherwordly Resonances na dwa fortepiany amplifikowane (2002).
Dream Sequence (Images II)
Medytacyjny charakter tego utworu narzucają słowa zapisane na początku
dwustronicowej zaledwie partytury: ?w zawieszeniu, bezczasowości,
oddychając, jak popołudnie późnym latem”. Wciąż obecny,
ledwo słyszalny akord umieszczonej poza estradą harmoniki
szklanej, delikatnie wibrujące dźwięki fortepianu z kartkami na
strunach, efekty perkusyjne (ppp sempre) – tworzą delikatnie
cieniowane tło, ripieno, dla concertina dominujących w utworze
skrzypiec i wiolonczeli. Instrumenty solowe grają krótkie,
antyfonalnie układane frazy, wciąż zmienne, ale blisko powiązane,
tworząc tym samym kolorowy wzór dźwiękowej tkaniny.
Dream Sequence nawiązuje do zjawiska psychologicznego zbliżonego
do snu, kiedy ulotne wizje delikatnie dryfują między świadomością
a nieświadomością, przybierając wciąż zmienne kształty. Tylko
w jednym momencie ?śpiący” zdaje się na wpół przebudzony
– słyszymy wtedy nagłe, ostre i głośne pasaże fortepianu;
po chwili jednak znów zagłębia się w senną muzykę cykad.
(wg komentarza Davida Burga)
|