Theo Loevendie

ur. 1930 w Amsterdamie. Był profesjonalnym muzykiem jazzowym przez ponad 15 lat. Zanim w większym stopniu poświęcił się komponowaniu nowej art music w końcu lat 60., wystąpił na wszystkich najważniejszych festiwalach jazzowych Europy jako saksofonista sopranowy i altowy oraz lider combo i big bandów. Dzisiaj jest jednym z bardziej znanych kompozytorów holenderskich, laureatem wielu nagród i gościem renomowanych festiwali muzyki współczesnej. Jego opera kameralna Gassir (1990) miała prapremierę w Bostonie, operę Esmée wykonano w Amsterdamie, Berlinie i Bielefeld. Międzynarodowy rozgłos zyskała jego bajka muzyczna The Nightingale.
Loevendie przynależy w znacznie większym stopniu do francuskiej i rosyjskiej tradycji w muzyce współczesnej (Debussy, Ravel, Mussorgski, Strawiński), niż do serializmu darmstadzkiego. Od samego początku rozwijał rozpoznawalny, jednolity styl, w którym nowa art music (ostre ostinatowe plamy brzmieniowe, jak w The Nightingale) przechodzi w dynamiczną syntezę z wpływami jazzu (Strides, 1976 i Laps, 1995), improwizacją (Bons, 1991), muzyką nie-europejską (Six Turkish Folkpoems, 1977) i stylistycznymi cytatami (np. w operach Naima, 1985 i Esmée).
Dla Loevendiego muzyka oznacza przede wszystkim komunikację – czy raczej komunikatywność – co jest związane z jego doświadczeniem muzyka jazzowego i improwizatora. To przekonanie jest podstawą jasno konstruowanych i rozumianych intuicyjnie form, jakie tworzy. Rytm i melodia są decydującymi elementami w muzyce Loevendiego; monodyczne melodie są mistrzowsko upiększane, następnie rozpływają się w bogatej heterofonii. ?Technika łuków”, jaką Loevendie rozwija począwszy od dzieła orkiestrowego Flexio (nagroda Kusewickiego w 1984), bazuje na formach melodycznych, których interwały mogą być rozszerzane i zmniejszane w zależności od potrzeby, podczas gdy ich kierunek (charakterystyczny ?łuk”) jest wciąż utrzymywany.
Wrażenie wywołane fugami organowymi Bacha, których Loevendie słuchał w dzieciństwie, jest wciąż istotne dla jego dzieł – czego wyrazem są liczne kanony (od fanfar rogów i chórów w Noima do miniatur dla albumu muzycznego Roncanon, 1994), kompleksowe kombinacje rytmu i melodycznych ?modeli” o różnych długościach w Six Turkish Folkpoems lub uwarstwowienie Flexio, gdzie stosuje różne warstwy brzmieniowe, każdą z własnym ruchem i kolorytem tonalnym, które kreują nieustannie zmieniające się poziomy akustyczne.
Poza operami, także muzyka kameralna jest ważnym punktem twórczości Loevendiego z lat 90. Powstały wtedy takie utwory, jak: Cycles (1992), Lerchen-Trio (poświęcone pamięci Oliviera Messiaena, 1992) oraz trio fortepianowe Ackermusik, które zostało skomponowane dla ?Summer Music Days Hitzacker” w 1997. Spośród jego nowszych kompozycji wymienić trzeba Koncert klarnetowy (2002) i Koncert fletowy ?Per quanti? 3” (2002).
Theo Loevendie od 1970 r. naucza kompozycji, obecnie w konserwatorium w Amsterdamie.

Ważniejsze utwory: Confluxus na orkiestrę jazzową i symfoniczną (1966), tre Pezzi na trzy klarnety (1968), Scaramuccia na klarnet i orkiestrę (1969), Ten Easy Sketches na klarnet i fortepian (1970), Muzyka na klarnet basowy i fortepian (1971), Aulus na jeden lub więcej instrumentów dętych i/lub smyczki (1972), Dwa tria na małą perkusję (1973), Preludium dla sześciu perkusistów (1974), Timbo dla sześciu perkusistów (1974), Incantation na klarnet basowy i orkiestrę (1975), Orbits na róg solo, cztery rogi obbligato i orkiestrę (1976), Strides na fortepian (1976), Flexio na orkiestrę (1979), Muzyka na flet i fortepian (1979), Voor Jan, Piet en Klaas na dwa fortepiany, osiem rąk (1979), Nonet (1980), Venus and Adonis Suite na zespół instrumentalny (1981), De Nachtegaal, opera (1981), Naima, opera (1985), Plus One na flet, klarnet basowy
i fortepian (1988), Gassir, the Hero, opera kameralna (1990), Bons na improwizujący zespół (1991), Drones na skrzypce i fortepian (1991), Lerchen-Trio (1992), Esmeé, opera (1987–1994), Laps na zespół kameralny (1995), Que Pasa en la Call? na cztery taśmy (1996), Koncert na fortepian i orkiestrę (1995/96), Vueltas na orkiestrę smyczkową (1997), Koncert na skrzypce i orkiestrę (1999), Johnny & Jones, opera (2001), Koncert na klarnet i orkiestrę (2002), Koncert fletowy ?Per quanti? 3” (2002).