|
|
ukończyła kompozycję (u Andrzeja Koszewskiego) i
teorię muzyki w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Studia kontynuowała w
Akademii Muzycznej w Bazylei (muzyka elektroniczna u Thomasa Kesslera,
kompozycja u Rudolfa Keltenborna) oraz na uniwersytecie we Fryburgu
(muzykologia). Brała też udział w warsztatach ptmw w Kazimierzu,
prowadzonych m.in. przez Lutosławskiego, Nona, Pousseura i Xenakisa.
Obecnie wchodzi w skład Zarządu Fundacji Boswil. Od 1995 r. wykłada w
Wyższej Szkole Muzycznej w Lucernie. W 1999 r. uzyskała kwalifikacje I
stopnia w Akademii Muzycznej w Krakowie.
Otrzymuje zamówienia twórcze m.in. od Biennale w Wenecji, Festiwalu
?Warszawska Jesień”, Radia drs, Fundacji ?Pro Helvetia”,
Gesellschaft für Kammermusik w Bazylei, Basler Sinfonietta, Tage für
neue Musik, Francuskiego Ministerstwa Kultury, Opery Bawarskiej oraz
Migros-Genossenschaftsbund w Zurychu. Jest laureatką konkursu
kompozytorskiego w Zagrzebiu (1988 – nagroda za utwór Verba),
konkursu im. T. Bairda w Warszawie (1990 – za Trio na perkusję), Międzynarodowej
Trybuny Kompozytorów w Paryżu (1992 – za
II Kwartet smyczkowy), konkursu dla kompozytorek w Mannheim (1994 –
za Variabile) oraz Nagrody Kulturalnej Miasta Bazylea (1996). W 2001 r.
otrzymała nagrodę Kantonu i Miasta Lucerna.
Ważniejsze utwory: Verba na orkiestrę (1987), What Is
Black, What Is White? na duo perkusyjne (1987), abc na taśmę (1987),
Trio na perkusję (1989), Variabile na orkiestrę (1991), Krajobraz
chwili, pięć pieśni na mezzosopran, altówkę i fortepian do słów
poetów polskich (1991),
II Kwartet smyczkowy (1991), Caleidoscopio na orkiestrę smyczkową
(1992), Notturno na flet solo (1992/93), III Kwartet smyczkowy (1993),
Acaso na chór, klarnet i wiolonczelę (1994), Nonet na instrumenty dęte
i kontrabas (1994), sn 1993jna orkiestrę (1996), Koncert na obój i
orkiestrę (1996), Koncert na fortepian i orkiestrę (1998), Toccata
sospesa na flet
i dwóch perkusistów (1999), Miroirs na mezzosopran i zespół
instrumentalny (2000), Arcato na altówkę solo (2000), Cercar na gitarę
preparowaną solo (2001), Scena na skrzypce i wiolonczelę (2001),Vier
Figuren na zespół (18 muzyków) w trzech grupach (2001), Pieśni Dafne
na fortepian (2002), Amoureske na violę d’amore (2003), Phototaxis
na orkiestrę smyczkową (2003), Weissagung – eine komponierte
Improvisation für das ?quartet noir” na fortepian, kontrabas,
saksofon
i perkusję (2003).
Mówiąc o swoim utworze Miroirs (2000), Bettina
Skrzypczak powołuje się na starą, chińską opowieść, którą odkryła
w jednym z tomów poezji Jorge Luisa Borgesa: Chuang Chou śnił, że jest
motylem.
A kiedy się obudził, nie był pewien, czy jest człowiekiem, któremu
przyśniło się, że jest motylem, czy odwrotnie: motylem, który we śnie
przybrał postać człowieka.
Podobnie jak w chińskiej opowieści, również w Miroirs granica między
realnym i wyobrażonym światem ulega zatarciu. W dźwięku
i mowie odbija się ukryta rzeczywistość, którą odkrywamy niekiedy we
śnie, czy może w trakcie uważnego słuchania? Umuzycznione teksty różnych
autorów przedstawiają tę tematykę z całkowicie odmiennej perspektywy.
?El bacedor” (Borges) umieszczony jest w przestrzeni pomiędzy
historią a mitem; fragmenty z Li Taibo ewokują ekstatyczny moment
transcendencji, a w poetyckich quatrynach prowansalskiego trubadura
Ventadorna zwierciadłem ego stają się czyjeś oczy. W liryce perskiego
poety Sarmastra autorefleksja podmiotu prowadzi do pytań dotykających
wymiaru nieskończoności.
Cykl wokalny Miroirs operuje różnymi typami ekspresji – od
lirycznej introspekcji do dramatycznych wybuchów. Osiem instrumentów
prezentuje bogate spektrum barw i nastrojów. Ekspresywna partia wokalna
splata się ściśle z warstwą instrumentalną, pozostawiając jednak
muzyce znaczną przestrzeń dla tego, co mową niewyrażalne.
Max Nyffeler
El bacedor (fragmenty)
Somos el rio que invocaste, Heráclito.
Somos el tiempo. Su intangible curso
Acarrea leones y monta?as,
Llorado amor, ceniza del deleite,
Vastos nombres de imperios que son polvo.
Hexámetros del griego
Las armas y el guerrero.
Un incesante espejo que se mira
En otro espejo.
Auroras y ponientes y crepúsculos,
Ecos, resaca, arena, liquen, sue?os.
Jorge Luis Borges
–
Miralhs, pus me mirei en te,
m’an mort li sospir de preon
c’ aissi ’m perdei com perdet se
lo bels Narcisus en la fon.
Bernart de Ventadorn
Vor uns ein Becher Wein (fragmenty)
Am blauen Gaden der Pfirsichbaum,
weißt du, wie lange er blüht?
Ein zitterndes Leuchten ist es, ein Traum,
er täuscht uns nur und entflieht.
Komm, auf zum Tanz!
Die Sonne verglüht
Li Taibo
(przekład: Günther Debon)
–
Ich bin etwas, o Schwestern,
und weiß nicht, was ich bin!
Ich meine: vielleicht eine Puppe,
vielleicht, dran sie hängt, jener Faden,
Ein Ball in der Hand des Geliebten.
Vielleicht ein Joch, schwer beladen.
Vielleicht bin ein Palast ich,
darin der König sinnt,
Gar manche Dinge beredend,
daß Kenntnis er gewinnt.
Vielleicht bin ich ein Roß auch,
das irgendein Reiter lenkt,
Vielleicht die Woge des Meeres,
das äußeres Sein versenkt.
Vielleicht die Henna-Blüte,
mit Röte ausgelegt,
Vielleicht auch eine Rose,
die Duft im Haupte trägt.
Auch mag ich eine Quelle,
gefüllt von der Wolke, sein,
In der die Sonne sich spiegelt
und Mondes Widerschein.
Vielleicht auch der Widerschein Gottes
bin ich von Anbeginn,
Der jenseits aller Worte...
Vielleicht, daß ich gar nicht bin!
Satschal Sarmast
(przekład: Annemarie Schimmel)
|
