HomeProgramBiletyBiuroO festiwaluMiejsca koncertówSponsorzyArchiwumDownloadNews

Gerhard Schedl

Następny koncert

Wszystkie koncerty

Imprezy towarzyszące

Indeks kompozytorów

Indeks wykonawców

ur. w 1957 w Wiedniu, zm. 2000 w Eppstein/Taunus (Niemcy). Studiował kompozycję (u Ericha Urbannera) i muzykologię w Wiedniu. Po zdobyciu nagrody w Konkursie Kompozytorskim im. Karola Marii Webera w Dreźnie za operę dziecięcą Der Schweinehirt (1980) oraz uwieńczonych dużym sukcesem premierach oratorium scenicznego Der Großinquisitor i kompozycji orkiestrowej Tango (1981), Gerhard Schedl uhonorowany został nagrodą Ministerstwa Edukacji Republiki Austriackiej, otrzymał też państwowy grant kompozytorski. Od 1981 r. wykładał harmonię, kontrapunkt i kompozycję w konserwatorium we Frankfurcie nad Menem, a w latach 1982–84 także teorię muzyki na Uniwersytecie w Moguncji. Jego dzieła grane były przez znakomitych solistów, zespoły kameralne i tak cenione orkiestry, jak Filharmonicy Berlińscy, Filharmonicy Wiedeńscy, orkiestry radiowe w Berlinie i Wiedniu, Orchestre de Lyon, Minnesota Orchestra. Od 1990 r. był stałym kompozytorem-rezydentem Landestheater w Salzburgu; współpraca ta zaowocowała czterema premierami nowych dzieł operowych.
30 listopada 2000 r. G. Schedl popełnił samobójstwo.

Ważniejsze utwory: Fantazja na gitarę (1976), Nächtliche Szenen na kwartet smyczkowy (1977), Zwei lyrische Stücke na fortepian (1979), Koncert na skrzypce i 9 instrumentów smyczkowych (1979), Sonata na wiolonczelę solo (1975–80), Rhythmen na gitarę (1980), Der Totentanz von Anno Neun, septet wg malarstwa Albina Egger-Lienza (1980), Drei Miniaturen na orkiestrę (1980), Der Großinquisitor, oratorium sceniczne wg Braci Karamazow F. Dostojewskiego (1980), Der Schweinehirt, opera dziecięca do libr. A. Böcsa (1980), Sonata na flet solo (1981), Tango na orkiestrę (1981), Passacaglia na organy (1982), Nachtstück na kwintet dęty (1982), I Symfonia (1982), Magnificat na chór mieszany a cappella (1982), Kontrabass, opera kameralna wg
S. Pielschmanna (1982), Action-Meditation, improwizacja aleatoryczna na organy (1983), Gesänge über ?Deh vieni alla finestra” na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1983), Koncert na gitarę i zespół jazzowy (1983), Pater noster na 16 głosów a cappella (1983), Schall und rauch oder Das Leben ist hart genug, trzy parodie na aktora i zespół kameralny (1983), A tre na klarnet, skrzypce i fortepian (1984), Kontrapunkt IV na wielką orkiestrę i taśmę (1984), Te Deum na solistów, chór, organy i orkiestrę (1984–85), Schattenbilder na wiolonczelę i fortepian (1985), Kwartet smyczkowy, romantyczna parafraza na temat pieśni F. Schuberta Śmierć i dziewczyna (1986),
II Symfonia ?Fleurs du mal” (1987), s.c.h.a.s...., teatr instrumentalny wg H.C. Artmanna (1986–88), Koncert altówkowy (1988), Melodram dla saksofonisty i sześciu perkusistów (1989), Pierre et Luce, opera kameralna wg R. Rollanda (1989), Riesen, Zwerge, Menschenfresser, teatr muzyczny wg O. Wilde’a (1989), Quasi una fantasia na lutnię (1990), III Symfonia na baryton i orkiestrę (do tekstów F. Hölderlina; 1990), Concerto da camera na orkiestrę (1990–91), Trio smyczkowe (1991), Glaube Liebe Hoffnung, opera wg dramatu Ödöna von Horvátha (1991–92), Concerto da camera II na głos i zespół kameralny (1994), Koncert skrzypcowy (1994–95), III Kwartet smyczkowy (1996),
A cinque na klarnet, trio smyczkowe i fortepian (1996–97), Slow, koncert na wiolonczelę i orkiestrę (1997), Concertino na skrzypce
i fortepian (1998), Der Ficus spricht, ?minidrama” (1998), Julie & Jean, ?mecz w 12 rundach na motywach Panny Julii A. Strindberga” (1999), A due na skrzypce i wiolonczelę (2000), Short Cuts na klarnet i zespół kameralny (2000).

Concerto da camera
Utwór powstał na zamówienie zespołu ?Kontrapunkte” i jest dedykowany Peterowi Keuschnigowi. Schedl po raz kolejny mierzy się tu
z austriacką tradycją symfoniczną; wedle jego własnych słów, ?pytanie, czy współczesna symfonia jest w ogóle możliwa, musi być zadawane wciąż na nowo, a wnioski winny być sprawdzane praktycznie”. Kompozytor łączy tu szeroki, symfoniczny gest z klasyczną, zwięzłą, kameralną formą symfoniczną, nawiązuje też do zasady barokowego concerto grosso, nie wyodrębniając jednak grupy instrumentów solowych, ale pozwalając wszystkim członkom zespołu prowadzić własne partie koncertujące. Tytuł ?concerto da camera” jest chyba najbardziej logiczny dla nazwania tej syntetycznej formy.
Concerto składa się z pięciu części o zróżnicowanej sile wyrazu; tworzą one rodzaj łuku, w którym części o dużym stężeniu ekspresji two-
rzą klamrę dla ustępów bardziej lirycznych. Część pierwsza, Zaklinanie, wymaga interpretacji ciężkiej i intensywnej; od początkowego grave krótkie motywy i linie zagęszczają się coraz bardziej, znajdując wreszcie ujście dla nagromadzonej energii w obojowym recytatywie, ?zaklinającym” indywidualność, zmysłowość i fantazję. Także w części drugiej, Tańcu, kompozytor operuje krótkimi motywami, z wyraźną skłonnością do rytmów synkopowanych, eksponując barwne zestawienie brzmień fortepianu i harfy. Część trzecia, Intermezzo, to wyrazisty dialog skrzypiec i klarnetu na tle akordów harfy; po harfowej kadencji faktura się zagęszcza, prowadząc do części czwartej, Toccaty, w swym motorycznym charakterze stanowiącej symetryczny odpowiednik Tańca. Ostra artykulacja staccato i pizzicato podkreślane są tu akcentowanymi akordami fortepianu, nasuwając skojarzenia
z jazzem i rytmicznym ekscentryzmem muzyki Strawińskiego. Po dramatycznej kulminacji następuje spokojny finał, Obraz dźwiękowy, malowany subtelnymi odcieniami charakterystycznych barw instrumentalnych. Pojawiają się w nim jeszcze echa żywszych części, całość jednak ostatecznie zamiera w głębokich brzmieniach smyczków.
(wg komentarza Hartmuta Kronesa)
(przekład: Adam Suprynowicz)